تعریف
- به طور کلی ، نسب ، به معنای خویشاوندی و نژاد است و بر اساس قانون ، انواع نسب را می توان شامل نسب مشروع ، نسب ناشی از وطی به شبهه ( رابطه جنسی ، بدون اطلاع از عدم وجود رابطه زوجیت ) و همچنین ، نسب نامشروع ( که ناشی از عمل زنا است ) ، دانست . بر اساس قانون ، صرفا فرزندانی که نسب آنها مشروع و قانونی است ، می توانند از حقوق مقرر در قانون برای فرزندان مشروع ، ( یعنی ارث ) ، استفاده کنند .
شرایط لازم برای اثبات نسب
نخست ، اثبات رابطه زوجیت میان پدر و مادر است . دوم ، اثبات نسب مادری و سوم ، اثبات نسب پدری
مدارک لازم برای اثبات نسب
اثبات زوجیت
از جمله مدارک لازم برای اثبات رابطه زوجیت ، می توان به سند ازدواج دائم یا موقت ( هر چند به ثبت رسمی نرسیده باشد ) ، شهادت شهود یا گواهان ، اقرار خود طرفین ، امارات قضایی و یا حتی سوگند اشاره نمود .
اثبات نسب مادری
در اینجا هر سند و هر مدرکی که ثابت کننده این موضوع باشد که زن ، فرزندی به دنیا آورده و آن ، همان فرزندی است که ادعای اثبات نسب وی شده است ، می تواند مورد قبول قرار گیرد .
اثبات نسب پدری
این روش ، در صورتی که هیچ سند و مدرکی در این خصوص وجود نداشته و پدر ، نسب فرزند به خود را انکار نماید ، استفاده از اماره فراش است . همچنین ، نتیجه آزمایش های ژنتیکی انجام شده توسط پزشکی قانونی ، می تواند به عنوان مدارک لازم برای اثبات نسب فرزند ، مورد استفاده قرار گیرند .
دادگاه صالح اثبات نسب
ادگاه رسیدگی به این موضوع بر عهده و در صلاحیت دادگاه خانواده است. زمانی که رای صادر می‌شود، می‌توان در دادگاه تجدید نظر استان نسبت به این رای اعتراض گذاشت. این دادگاه وظیفه بررسی به اثبات را دارد.
ماره قانونی چیست؟ و به چه معنا است؟
اماره قانونی یکی از راه‌های اثبات نسب است. یعنی زمانی که نوزادی متولد می‌شود،
اگر تولد نوزاد بین ۶ تا ۱۰ ماه بعد از ازدواج زن و شوهر باشد، نسب پدری و نسب مادری قانونی است. اما اماره قانونی در زمان انحلال نکاح متفاوت است.
یعنی زمانی که مادر پس از جدایی ازدواج نکرده باشد و تولد نوزاد تا ۱۰ ماه پس از جدایی باشد، آن طفل متعلق به شوهر است.
حال اگر بعد از انحلال نکاح زن دوباره ازدواج کند یعنی ازدواج مجدد داشته باشد و پس از ازدواج مجدد نوزادی متولد شود،
اگر از زمانی که از شوهر اول جدا شده هنوز ۱۰ ماه نگذشته و تاریخ ازدواج دوم نیز به ۶ ماه رسیده باشد،
این فرزند طبق اماره قانونی از شوهر دوم است. ولی اگر طبق اماره قانونی دیگری خلاف این ثابت شود و مشخص نشود طفل از کدام شوهر است، باید آزمایشات پزشکی انجام داد.