تعریف
- حق ریشه به این معنی می باشد که چنانچه شخصی مبادرت به فعالیت کشاورزی در یکی از زمین های فوق نماید
- و موجبات احیا و آبادانی زمین مورد نظر را ایجاد نماید می تواند از نهاد دولتی مربوطه حق ریشه ی خود را مطالبه نماید.
در مواردی که در حین عقد نحوه محاسبه حق ریشه مشخص نشود و مالک و زارع نیز در مورد آن توافق خاصی نداشته باشند
مرجع قضایی بر اساس ملاک های قانونی اقدام به صدور حکم و تعیین حق ریشه می نماید.
شرایط تعلق حق زارعانه
- زمین مزروعی باشد،
- انجام عمل زارعانه،
- اذن مالکینی که زمین مزروعی خود را به تصرف می دهند
- استمرار در عمل
زمانی زارع میتواند حق زارعانه خود را از مالک درخواست کند که ملک از اختیار و تصرف زارع درآمده باشد .
نکته
اگر زارع و مالک در ابتدا در مورد بهای حق زارعانه به توافق برسند در اینصورت مشکلی بوجود نمی آبد ولی اگر به توافق نرسند توسط کارشناس ارزیابی و میزان آن تعیین می شود.
در تعیین بها عواملی موثر است از جمله: مدت زمانیکه زارع در ملک بوده، کارهایی که انجام داده است،
موثر بودن کارهایی که انجام داده است، مقدار هزینه ای که کرده است و اینکه چه مقدار بر قیمت اصل ملک افزوده است و …
حق زارعانه چگونه محاسبه میشود؟
- مدت زمانیکه زارع در ملک حضور داشته است.
- اعمال و فعالیت هایی که زارع در ملک انجام داده است.
- مطلوب بودن اثرات کارهای زارع بر نتیجه ی نهایی ملک مذکور.
- مقدار هزینه ای که زارع در ملک خرج کرده است.
- فعالیت های زارع باعث شده است تا چه مقدار بر قیمت اصل ملک افزوده شود.
امکان انتقال حق زارع وجود دارد؟
یکی از ویژگی هایی که حق زارع دارد امکان نقل و انتقال است و میتواند آن را به افراد دیگری بدهد و طی قراردادی آن را بفروشد. این نوع انتقال برای مستأجر وجود ندارد و اختیار قانونی ندارد تا برای دریافت حق زارعانه اقدام کند.