تعریف
“اقرار، عبارت از اخبار به حقی است برای غیر، بر ضرر خود.”
طرق بیان اقرار
اصولا اقرار باید به صورت لفظی و شفاهی یا کتبی صورت گیرد. لکن در مواردی که در را مذکور ممکن نباشد، متهم می‌تواند از طریق فعل (اشاره) منظور خود را بفهماند.
به تصریح ماده، اقرار از طریق هر یک از روشهای مذکور که صورت گیرد، به شرط روشن و بی ابهام بودن نافذ خواهد بود. بر همین اساس ماده ۱۲۶۱ قانون مدنی مقرر داشته است که اشاره شخص لال که صریحا حاکی از اقرار باشد، صحیح است.
اقرار باید منجز باشد و اقرار معلق و مشروط معتبر نیست.
اقرار سفیه و ورشکسته
اگر سفیه و ورشکسته به ارتکاب جرمی اقرار کننن، مجازات کیفری آن ها به استناد اقراری که کرده اند ثابت می‌شود؛ لکن نمی توان اقرار آن ها را در امور مالی نافذ و معتبر دانست.
شرایط اقرار در امور کیفری
- اقرار تنها وقتی معتبر است که از طرف خود مرتکب بیان شود. اظهارات وکیل، ولی و قیم اقرار محسوب نمی شود.
- اقرار باید به وضوح بیان شود؛ مثل اینکه گفته شود ” من فلانی را با ضربه چاقو کشتم “.
- اقرار نمی تواند مشروط و معلق باشد و باید بدون هیچ قیدی ذکر شود تا معتبر باشد. مانند آنکه شخص بگوید “من فلان ماشین را به سرقت برده‌‌ام به شرطی که فلانی به این جلسه احضار شود.”
- اقرار در امور کیفری زمانی اعتبار دارد که با اراده آزاد بیان شود، اقراری که تحت اکراه، اجبار ، شکنجه، اذیت و آزار روحی یا جسمی اخذ شود، فاقد اعتبار است.
شرایط صحت اقرار در امور کیفری
- اقرارباید واضح باشد به عبارت روشن تر یعنی به وضوح بیان شود مثلا شخص بگوید من فلانی را با ضربه زدن به سرش کشتم .
- اقرار زمانی معتبر می باشد که از طرف خود مرتکب بیان شود یعنی اظهارات قیم و وصی وکیل و …. به هیچ عنوان اقرار محسوب نمی شود.
- اقرار نمی تواند مشروط یا معلق باشد باید بدون هیچ قید و شرطی ذکر گردد تا معتبر واقع گردد.
- اقرار در امور کیفری زمانی اعتبار دارد که شخص با اراده خود و با میل شخصی خود فرد بیان گردد.
- اقرار در امور کیفری باید به طور رسمی در دادگاه و در حضور قاضی انجام شود تا اعتبار داشته باشد و الا غیر از آن باشد پذیرفته نخواهد شد.